Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικούς κινδύνους λόγω της παγκόσμιας οικονομικής αναστάτωσης που προκαλεί ο πόλεμος δασμών, τον οποίο ξεκίνησαν οι ΗΠΑ απέναντι στους εμπορικούς τους εταίρους και ο οποίος ενδέχεται να επηρεάσει τις αγορές και τις οικονομίες παγκοσμίως. Η αντίδραση της ΕΕ σε αυτούς τους δασμούς με την επιβολή αντίμετρων, που περιλαμβάνουν δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το βάρος των συνεπειών για την Ελλάδα.
Με τους δασμούς που επιβάλλονται από τις ΗΠΑ, πλήττεται η εξωστρέφεια της ΕΕ και οι εξαγωγές της, με αποτέλεσμα να βραδυπορεί η ανάπτυξη της Ευρώπης. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη αναμένεται να παραμείνει χαμηλή, γύρω από το 1%. Από την άλλη πλευρά, η ΕΕ αναγκάζεται να επιβάλλει δασμούς και στην Κίνα, για να προστατεύσει την αγορά της από την πλημμύρα φθηνών κινεζικών προϊόντων, ενώ ταυτόχρονα θα πληρώνει ακριβότερα για τα αμερικανικά προϊόντα.
Επιπλέον, αν η Γερμανία και η Γαλλία, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ, επιβάλουν «σκληρή» απάντηση με δασμούς σε αμερικανικές υπηρεσίες και προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας, θα ενταθούν οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρώπη. Αυτό θα μειώσει περαιτέρω την ιδιωτική κατανάλωση, η οποία ήδη παρουσίαζε πτωτική τάση τα τελευταία χρόνια.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο πρόεδρος Τραμπ αντέτεινε την ανάγκη της ΕΕ να αγοράσει περισσότερα ενεργειακά προϊόντα από τις ΗΠΑ αν επιθυμεί να διαπραγματευτεί σχετικά με τους δασμούς, προσθέτοντας μια επιπλέον διάσταση στην οικονομική πίεση.
Η Ελλάδα, με εξαγωγές ύψους περίπου 2,4 δισ. ευρώ προς τις ΗΠΑ, θα υποστεί επίσης συνέπειες από τους αμερικανικούς δασμούς, κυρίως στις εξαγωγές τροφίμων (ελαιόλαδο, φέτα, κρασί κλπ.). Ωστόσο, υπάρχει η προσδοκία ότι η ομογένεια μπορεί να παρέμβει για να εξαιρεθούν αυτά τα προϊόντα από τους δασμούς. Παράλληλα, η Ελλάδα εξετάζει και εναλλακτικές αγορές, όπως η Ινδία, για να ανακατευθύνει τις εξαγωγές της.
Επιπλέον, οι εμπορικές σχέσεις της Ελλάδας με τις χώρες της ΕΕ, οι οποίες απορροφούν περίπου το 70% των εξαγωγών της, θα επηρεαστούν αρνητικά από την οικονομική επιβράδυνση στις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία.
Ο τουρισμός, που αποτελεί σημαντικό τομέα για την ελληνική οικονομία, μπορεί να δεχτεί πλήγμα λόγω των διεθνών συνθηκών. Οι σεισμοί στη Σαντορίνη και οι οικονομικές πιέσεις αναμένεται να μειώσουν τις διακοπές των Ευρωπαίων και Αμερικανών τουριστών, που παραδοσιακά επισκέπτονται τη χώρα. Οι Αμερικανοί τουρίστες, παρά την αυξανόμενη δυναμική τους τα τελευταία χρόνια, μπορεί να περιορίσουν τις διακοπές τους λόγω της αβεβαιότητας.
Τέλος, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα, που το 2024 είχαν φτάσει τα 6 δισ. ευρώ, ενδέχεται να μειωθούν λόγω της γενικότερης αβεβαιότητας στις αγορές και της οικονομικής επιβράδυνσης.
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής αποφάσισε να συνεχίσει την οικονομική πολιτική της δημοσιονομικής υπευθυνότητας, με έμφαση στην ολοκλήρωση των δημοσίων επενδύσεων και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων, για να περιορίσει τις αρνητικές επιπτώσεις αυτής της δύσκολης συγκυρίας.
