Η Ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας και οι Κίνδυνοι από τη Διεθνή Αστάθεια
Η φετινή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο, με τις εκτιμήσεις να είναι αβέβαιες και να κρέμονται από την εξωτερική συγκυρία. Το ψυχολογικό όριο του 2% ανάπτυξης είναι ο στόχος, και οι παράγοντες που θα κρίνουν την επίτευξή του είναι πολλοί και αλληλένδετοι.
Η οικονομική επιβράδυνση στην ΕΕ και η εμπορική πολιτική της ΗΠΑ με στόχο την κινεζική αγορά έχουν δημιουργήσει μια ασταθή διεθνή οικονομική κατάσταση. Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε τη αναστολή των δασμών για τρεις μήνες, διατηρώντας ωστόσο έναν 10% δασμό για όλες τις χώρες εκτός Κίνας, με την τελευταία να δέχεται δασμούς που φτάνουν το 145%. Αυτό έχει προκαλέσει ανησυχία στην παγκόσμια οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης.
Αν η διαπραγμάτευση ΗΠΑ-ΕΕ καταρρεύσει και οι δασμοί κλιμακωθούν από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, τότε οι οικονομίες τόσο των ΗΠΑ όσο και της ΕΕ θα βυθιστούν σε ύφεση, με σημαντικές συνέπειες για τις εξαγωγές της Ελλάδας και την τουριστική κίνηση.
Ωστόσο, η ελληνική οικονομία φαίνεται να είναι πιο προστατευμένη σε σύγκριση με άλλες χώρες. Το άμεσο πλήγμα θα αφορά κυρίως τα προϊόντα αξίας 2,4 δισ. ευρώ, τα οποία εξάγονται στις ΗΠΑ. Εκ των οποίων τα 900 εκατ. € αφορούν ελαιόλαδο, φέτα, κρασί και άλλα τρόφιμα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, σε δηλώσεις του, επεσήμανε πως δεν έχει λογική η επιβολή δασμών σε προϊόντα όπως η φέτα, τα οποία δεν ανταγωνίζονται αντίστοιχα αμερικανικά προϊόντα. Υπάρχουν προσδοκίες ότι τα ελληνικά εξαγωγικά προϊόντα θα υποστούν μικρές ή και καθόλου απώλειες στην αμερικανική αγορά.
Ωστόσο, το πραγματικό ρίσκο για την ελληνική ανάπτυξη προκύπτει από το ακραίο σενάριο, κατά το οποίο η Ελλάδα θα πληγεί σοβαρά από την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων ΗΠΑ-ΕΕ και την κλιμάκωση των δασμών. Εάν αυτό συμβεί, θα υπάρξει πτώση στις εξαγωγές, ενώ οι τουριστικές ροές από την ΕΕ και άλλες χώρες του κόσμου θα περιοριστούν σημαντικά. Ακόμη, αναμένεται μείωση στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία παράγει το 72% του ΑΕΠ.
Παρά τα παραπάνω, η ελληνική οικονομία αναμένεται να ενισχυθεί από τις δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες φέτος αναμένεται να φτάσουν τα 15 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 7,1 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το ΕΣΠΑ, τα 4,9 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, και τα 2,75 δισ. ευρώ από εθνικούς πόρους.
Επιπλέον, η ιδιωτική κατανάλωση φαίνεται να αυξάνεται με ρυθμό 2% σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος και 1,6% σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ, λόγω των μέτρων στήριξης και της αύξησης του κατώτατου μισθού. Αυτό θα προσφέρει κάποια ασφάλεια στην εγχώρια ζήτηση.
Ακόμα και αν η ανάπτυξη υποχωρήσει κάτω από το 2%, η Ελλάδα παραμένει σε έναν θετικό δρόμο συγκλίνοντας με την ΕΕ, η οποία θα έχει εισέλθει σε ύφεση. Ο συνδυασμός των δημοσίων επενδύσεων και της συγκρατημένης ιδιωτικής κατανάλωσης καθιστά την Ελλάδα λιγότερο ευάλωτη σε μια πλήρη οικονομική κατάρρευση, αν και η κατάσταση παραμένει αβέβαιη.
Σε κάθε περίπτωση, η φετινή οικονομική πορεία της Ελλάδας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις στην παγκόσμια σκηνή και τις εξελισσόμενες εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ.