Την τελευταία δεκαετία, δεν είδαμε μόνο τις συνήθεις αυξομειώσεις στις ναυλαγορές και στις αξίες των πλοίων, αλλά και μια βαθύτερη αλλαγή στον τρόπο που αποτιμώνται τα πλοία ξηρού φορτίου. Η σημερινή αγορά επηρεάζεται από τον πληθωρισμό, την αβεβαιότητα στις κανονιστικές απαιτήσεις και τη μικρή προσφορά νέων πλοίων. Όλα αυτά μαζί έχουν ανεβάσει σημαντικά τις αξίες των πλοίων.
Όσοι πλοιοκτήτες αγόρασαν πλοία σε περιόδους χαμηλών τιμών έχουν βγει κερδισμένοι, ενώ όσοι εισέρχονται τώρα στην αγορά αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές, ενισχυμένες από την αισιοδοξία και το αυξημένο κόστος αντικατάστασης.
Σύμφωνα με αναλυτές της Xclusiv, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αλλαγής της αγοράς. Αν οι συνθήκες αντιστραφούν, οι τιμές θα μπορούσαν να πέσουν, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν. Προς το παρόν, όμως, η «νέα κανονικότητα» φαίνεται να στηρίζεται τόσο στις τρέχουσες συνθήκες όσο και σε προσδοκίες για ένα πιο αυστηρό και συγκρατημένο μέλλον.
Η σύνδεση μεταξύ των κερδών στη spot αγορά και των αξιών των πλοίων παραμένει κρίσιμη για τη ναυτιλία. Αναλύοντας δεδομένα της τελευταίας δεκαετίας, από το 2015 έως και το 2025, διαπιστώνεται μια σαφής σχέση μεταξύ του δείκτη Baltic S10TC και της αξίας ενός 15ετούς Supramax. Η συσχέτιση είναι ισχυρή (0,65), δείχνοντας πως όταν ανεβαίνουν τα κέρδη, ανεβαίνουν και οι αξίες.
Όμως, η σχέση αυτή δεν είναι απόλυτα γραμμική. Οι αξίες επηρεάζονται όχι μόνο από τα κέρδη αλλά και από το γενικότερο κλίμα, τις προσδοκίες και τις οικονομικές εξελίξεις.
Αν δούμε κάθε χρονιά ξεχωριστά, βλέπουμε ότι σε περιόδους ύφεσης – όπως το 2016 – οι τιμές έπεσαν στα χαμηλότερα επίπεδα (κάτω από 4 εκατομμύρια δολάρια για ένα 15ετές Supramax). Αντίθετα, κατά τις χρονιές ανάκαμψης, όπως το 2017 και το 2018, οι τιμές σχεδόν τριπλασιάστηκαν.
Κατά την περίοδο 2021–2022, οι αυξήσεις στα ναύλα και η ζήτηση για πλοία οδήγησαν τον δείκτη S10TC πάνω από 30.000 δολάρια/ημέρα και τις τιμές των παλαιότερων Supramax έως και τα 17–18 εκατομμύρια δολάρια. Το εντυπωσιακό είναι ότι, ακόμη και όταν τα κέρδη έπεσαν ξανά το 2025 (σε περίπου 7.000 δολάρια/ημέρα), οι τιμές των πλοίων παρέμειναν υψηλές.
Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα ευρήματα είναι ότι το ίδιο επίπεδο κερδών (10.000 δολάρια/ημέρα) μπορεί να δίνει σήμερα πολύ υψηλότερες αξίες σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Για παράδειγμα, ένα παλιό Supramax που κάποτε κόστιζε 9 εκατομμύρια δολάρια, τώρα μπορεί να φτάνει πάνω από 15 εκατομμύρια.
Αυτό το «premium» αποτυπώνεται σε όλα τα επίπεδα της αγοράς. Ακόμη και όταν ο δείκτης ήταν χαμηλά (π.χ. 5.000 δολάρια/ημέρα το 2016), οι τιμές των πλοίων σήμερα δεν πέφτουν κάτω από τα 7 εκατομμύρια δολάρια.
Οι λόγοι γι’ αυτό είναι πολλοί: το αυξημένο κόστος ναυπήγησης, η έλλειψη νέων παραγγελιών, η συγκρατημένη προσφορά και η αβεβαιότητα που προκαλούν οι νέοι κανονισμοί. Οι αγοραστές δεν βλέπουν μόνο τα σημερινά κέρδη, αλλά σκέφτονται τη μελλοντική αξία και την αντικατάσταση της υπάρχουσας χωρητικότητας.
