Η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα ασφάλειας, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Allianz. Παρά τις γεωπολιτικές αναταραχές, τις επιθέσεις πειρατών και τα συνηθισμένα ατυχήματα, το 2024 σημειώθηκαν μόλις 27 περιστατικά απώλειας πλοίων — ένας από τους χαμηλότερους αριθμούς που έχουν καταγραφεί.
Στην ετήσια ανασκόπηση «Safety and Shipping Review 2025», τονίζεται ότι οι ολικές απώλειες πλοίων συνεχίζουν να μειώνονται, αν και το περιβάλλον παραμένει ασταθές. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις εξακολουθούν να είναι ένας παράγοντας που ενδέχεται να αλλάξει τα δεδομένα ανά πάσα στιγμή.
Το 2024, ο κλάδος σημείωσε ετήσια μείωση 20% στις απώλειες σε σύγκριση με το 2023, κατά το οποίο χάθηκαν 35 πλοία. Η διαφορά είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή αν τη δούμε σε βάθος δεκαετίας, με μείωση 75%. Μόλις πριν από 20 χρόνια, η βιομηχανία έχανε πάνω από 200 πλοία τον χρόνο. Από τότε έχει γίνει τεράστια πρόοδος, με τον αριθμό να πέφτει σε διψήφια νούμερα τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, την ίδια ώρα παρατηρείται αύξηση στον συνολικό αριθμό ναυτικών περιστατικών. Το 2024 καταγράφηκαν 3.310 συμβάντα, αυξημένα κατά περίπου 10% σε σύγκριση με τα 2.963 του 2023. Περιοχές όπως οι Βρετανικές Νήσοι και η Ανατολική Μεσόγειος εμφανίζουν τα περισσότερα περιστατικά.
Οι πυρκαγιές αποτελούν διαχρονικό κίνδυνο, με 250 τέτοια περιστατικά να αναφέρονται το 2024 — 20% περισσότερα από το προηγούμενο έτος και ο υψηλότερος αριθμός της τελευταίας δεκαετίας. Σημαντικό ποσοστό αυτών σημειώθηκε σε πλοία μεταφοράς φορτίων ή Ro-Ro.
Τα αλιευτικά σκάφη φαίνεται πως έχουν αντικαταστήσει τα φορτηγά πλοία στην κορυφή των συνολικών απωλειών, καλύπτοντας περίπου το 40%. Οι βυθίσεις παραμένουν η συνηθέστερη αιτία απώλειας, ενώ ακραία καιρικά φαινόμενα συνέβαλαν σε τουλάχιστον επτά περιπτώσεις το 2024. Η μέση ηλικία των πλοίων που χάθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία είναι τα 29 χρόνια.
Όπως ανέφερε ο Cpt. Rahul Khanna από την Allianz Commercial Global, οι πολιτικές και γεωπολιτικές εξελίξεις ενδέχεται να γίνουν βασική αιτία απωλειών στο μέλλον. Αν και οι τεχνικές αιτίες έχουν μειωθεί, οι νέες μορφές κινδύνου αλλάζουν το τοπίο.
Ο Κίνδυνος από τον «Σκιώδη» Στόλο
Ένας αυξανόμενος κίνδυνος για τη θαλάσσια ασφάλεια είναι ο λεγόμενος «σκιώδης» στόλος της Ρωσίας. Πρόκειται για έναν στόλο από γηρασμένα και συχνά κακοσυντηρημένα πετρελαιοφόρα που εμπορεύονται ρωσικό πετρέλαιο και δεν τηρούν τους διεθνείς κανόνες ασφαλείας.
Αυτή τη στιγμή, περίπου το 17% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων ανήκει σε αυτόν τον στόλο, που αποτελείται από σχεδόν 600 πλοία. Τα πλοία αυτά έχουν εμπλακεί σε πολλά περιστατικά, όπως πυρκαγιές, συγκρούσεις και πετρελαιοκηλίδες.
Η Allianz επισημαίνει ότι η ναυτιλία καλείται να λειτουργήσει σε ένα περιβάλλον όλο και πιο περίπλοκο. Επιθέσεις, κυρώσεις, κρατήσεις πλοίων και ζημιές σε κρίσιμες υποδομές, όπως τα υποθαλάσσια καλώδια, αυξάνουν το ρίσκο. Αν και η ναυτιλία παραμένει θεμέλιο της παγκόσμιας οικονομίας, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι προκλήσεις δεν έχουν τελειώσει.
