Από την πρώτη ομιλία του, κατά την τελετή ανάληψης των καθηκόντων του στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ο Βασίλης Κικίλιας, ανέδειξε δύο θέματα ως προτεραιότητες: Την “θωράκιση του Λιμενικού Σώματος” και τη “μείωση των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων”.
Για το πρώτο, προέβη ήδη σε υπερασπιστικές δηλώσεις. Όμως, για το θέμα της ηγεσίας, όπως διέρρευσε, θα ζητήσει δύο εβδομάδες παράταση για την επιλογή της νέας ηγεσίας. Η νομοθεσία προβλέπει ότι οι κρίσεις του αρχηγού του Λιμενικού Σώματος και των αξιωματικών δύναται να παραταθεί για δύο μήνες. Όμως, ο νέος υπουργός Βασίλης Κικίλιας, αποφάσισε, σύμφωνα με πληροφορίες, οι κρίσεις να γίνουν έως στις 31 Μαρτίου.
Η απόφαση αυτή, του Β. Κικίλια, κρίθηκε αναγκαία από το γεγονός ότι η ηγεσία του Λιμενικού Σώματος έχει κληθεί να απολογηθεί στο Ναυτοδικείο για το θέμα των 600 πνιγμένων στο ναυάγιο της Πύλου.
Ο υπουργός εμφανίζεται επιφυλακτικός για την τελική επιλογή των προσώπων, αλλά και για το βάθος της ανανέωσης του Λιμενικού Σώματος.
Για το άλλο μείζον θέμα, που είναι οι υποχρεωτικές αυξήσεις, λόγω αλλαγής των καυσίμων που θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα πλοία από την 1η Μαΐου του τρέχοντος έτους κατά 10%, ο νέος υπουργός Β. Κικίλιας, ήταν κατηγορηματικά αντίθετος από την πρώτη στιγμή και μάλιστα επισήμανε ότι θα ζητήσει από τους ακτοπλόους εφοπλιστές να μειώσουν τις τιμές των εισιτηρίων για να είναι προσιτές.
Στην πρώτη του ομιλία του, ο Βασίλης Κικίλιας, είπε:
“Η πρώτη αποστολή του Υπουργείου αυτού (του Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής) είναι να κάνει ό,τι μπορεί μαζί με τον ιδιωτικό τομέα και την ιδιωτική πρωτοβουλία στην ακτοπλοΐα, μαζί με την ελληνική κυβέρνηση που έχει δεσμευτεί απ’ τα χείλη του κυβερνητικού εκπροσώπου και με συντονιστή το Υπουργείο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να διατηρηθούν και να είναι δυνατόν να μειωθούν οι τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, από και προς το λιμάνι του Πειραιά.
Θέλω να είμαστε ξεκάθαροι. Πρώτα απ’ όλα οι πολίτες, μετά όλοι εμείς.
Όλοι οφείλουν να κάνουν μισό βήμα πίσω και να στηρίξουν αυτό ακριβώς, το να μπορούν στα νησιά μας – που είναι στρατηγικό πλεονέκτημα η νησιωτικότητα και δίνει βάθος στρατηγικό στη χώρα – να ταξιδεύουν όσο περισσότερο γίνεται. Στις άγονες γραμμές και στα ακριτικά νησιά μας ακόμα περισσότερο”.
Μία ημέρα αργότερα, μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό, διευκρίνισε τις προθέσεις του για τις μειώσεις στα εισιτήρια της ακτοπλοΐας:
“Αυτό θα γίνει με συνεργασία και συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων (Ναυτιλίας, Οικονομικών, Εργασίας, ΥΠΕΝ) αλλά και του ιδιωτικού τομέα: Θα κάτσουμε όλοι μαζί στο ίδιο τραπέζι, θα ενημερώσουμε με διαφάνεια τον ελληνικό λαό και η προσπάθειά μας θα είναι αυτή, θα είναι ισχυρή και θα επιτύχει στο βαθμό που θα υπηρετηθεί το εξής: Ποιοι είναι οι πολλοί και για ποιους δουλεύουμε όλοι; Δουλεύουμε για τους Έλληνες, τη μέση ελληνική οικογένεια. Η οικονομία θα επικεντρωθεί σε αυτό. Ακούσατε τι είπε ο Πρωθυπουργός σήμερα (χθες) πηγαίνοντας στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, μείωση των φόρων στη μεσαία τάξη, στήριξη και αύξηση των μισθών, στήριξη αυτών των ανθρώπων οι οποίοι για πολλά-πολλά χρόνια βασανίστηκαν και ταλαιπωρήθηκαν μέσα από τις οικονομικές κρίσεις και από διάφορες δοκιμασίες που πέρασαν (πανδημία, ενεργειακό κλπ). Και τώρα πρέπει να δείξει αυτό το πρόσωπο η κυβέρνηση και η Νέα Δημοκρατία προς τα έξω, προς αυτούς τους ανθρώπους”.
Στη συνέχεια, ο Β. Κικίλιας, τόνισε: “Πρέπει να συμβάλουμε όλοι μας στη δυνατότητα όπως η ελληνική οικογένεια να πηγαίνει διακοπές στα νησιά” και πρόσθεσε: “
“Είναι προτεραιότητα μας η μείωση των εισιτηρίων και όπως έχω τα πρώτα μηνύματα όλοι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν ώστε να προσφέρουν προσιτά πακέτα για την ελληνική μέση οικογένεια. Πρώτη μας προτεραιότητα στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής είναι να προστατεύσουμε και να στηρίξουμε τη μεσαία τάξη, τα μικρά πορτοφόλια, τους ανθρώπους αυτούς οι οποίοι παλεύουν στην καθημερινότητα. Αυτούς που ήταν πάντα η ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας και ο παραγωγικός τομέας της ελληνικής οικονομίας.» τόνισε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, αναφερόμενος στις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων”.
Ο νέος υπουργός, τόνισε με νόημα για τους εφοπλιστές: “Αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν και μπορούν, όπως γινόταν πολλά-πολλά χρόνια στη χώρα, οφείλουν να είναι και σύγχρονοι ευεργέτες, να βοηθήσουν την κοινωνία και να τη στηρίξουν, κάθε φορά που υπάρχουν δύσκολα. Εγώ το έζησα αυτό στην πανδημία και το είδα από την επιχειρηματική και την εφοπλιστική κοινότητα. Όλοι βοήθησαν, έβαλαν πλάτη και κάναμε σημαντικά πράγματα”.
Τι περιμένει η πλευρά των ακτοπλόων
Οι εφοπλιστές της ακτοπλοΐας, από την άλλη πλευρά, περιμένουν μια συνάντηση με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης προκειμένου να ακούσουν τις προθέσεις τους σχετικά με την υποχρεωτική αύξηση των καυσίμων σε περίπου σαράντα ημέρες.
Εκτιμάται ότι η υποχρεωτική αύξηση, από την αλλαγή με μειωμένο θείο των καυσίμων, θα είναι γύρω στο 10% για τις εσωτερικές γραμμές. Επίσης, οι ακτοπλόοι θέτουν και το θέμα του μισθολογικού κόστους.
Κατά καιρούς στελέχη της κυβέρνησης τους διαβεβαίωσαν ότι θα λαμβάνονταν αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να μην αυξηθούν τα εισιτήρια. Αλλά έως τώρα δεν έχει αναληφθεί καμία πρωτοβουλία. Απλώς, υπάρχει μια υπόσχεση για συνάντηση, κάτι που δήλωσε δημόσια και χθες ο υπουργός Βασίλης Κικίλιας.
Ανάμεσα στα μέτρα που μέχρι τώρα έχουν ακουστεί είναι η επιδότηση από το υπουργείο Εργασίας της ναυτολόγησης των κατωτέρων πληρωμάτων, η επιδότηση της αύξησης των καυσίμων, η μείωση του ΦΠΑ στα εισιτήρια των οχημάτων, αν και με αυτό το μέτρο δεν ωφελείται η εταιρεία, αλλά μόνο ο επιβάτης, μείωση Λιμενικών τελών.
Οι εταιρείες, όπως και παλαιότερα, έχουν δεσμευτεί να προσφέρουν οικογενειακά πακέτα και οι εκπρόσωποι τους δηλώνουν ότι αυτές οι προσφορές συνέβαλαν στην αύξηση της επιβατική κίνησης κατά 5% το προηγούμενο έτος.
Μάλιστα, τόνισαν χθες, ότι από 24 εκατ. επιβάτες που μετέφεραν οι εταιρείες το 2023, η κίνηση αυξήθηκε σε 25 εκατ. επιβάτες το 2024. Σε αυτους τους αριθμούς δεν υπολογίζεται η διακίνηση επιβατών στα Πορθμεία.
Άλλοι παράγοντες της Ακτής Μιαούλη, υποστήριζαν χθες ότι το κόστος λειτουργίας είναι δεδομένο και δεν μπορεί να επιβληθεί πλαφόν στα εισιτήρια.
Πρόβαλαν δε το επιχείρημα ότι το συνολικό κόστος συμμόρφωσης με τα νέα μέτρα των ακτοπλοϊκών πλοίων υπολογίζεται σε 132 εκατ. ευρώ το 2026 και 320 εκατ. ευρώ το 2031.
Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Μαΐου του 2025, η Μεσόγειος γίνεται Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών Θείου. Με άλλα λόγια θα είναι υποχρεωτική η χρήση από τις ακτοπλοϊκές εταιρείες το καύσιμο MGO (Marine Gasoil).
Η απαλλαγή από το θείο, θα επιβαρύνει το κόστος της λειτουργίας των πλοίων και αναπόφευκτα θα αυξηθούν σημαντικά τα εισιτήρια των επιβατών και των οχημάτων.
Επισημαίνεται ότι η συνολική συμβολή της επιβατηγού ναυτιλίας εκτιμάται σε 5,4% του ΑΕΠ το 2023 με 11,8 δισ. ευρώ.
Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συμβολή της επιβατηγού ναυτιλίας εκτιμάται σε 318.000 άτομα το 2023, δηλαδή το 6,9% του συνόλου της χώρας.
Το 44,3% της συνολικής επίδρασης καταγράφεται στο τοπικό ΑΕΠ των νησιωτικών περιοχών. Το ποσό ανέρχεται σε 5,2 δισ. ευρώ.
Η συνεισφορά της ακτοπλοΐας είναι υψηλότερη στην οικονομία του Νοτίου Αιγαίου με 2,3 δισ. ευρώ και της Κρήτης με 1,5 δισ.ευρώ.
Η επιβατηγός ναυτιλία και οι υπηρεσίες που υποστηρίζει δημιουργούν 169.000 θέσεις εργασίας στις νησιωτικές περιοχές του 2023.
Στη Ζάκυνθο – Κεφαλλονιά και στο Νότιο Αιγαίο η μεγαλύτερη ποσοστιαία συνεισφορά από τις δραστηριότητες που υποστηρίζει η επιβατηγός ναυτιλίας.
Το 34,9% του ΑΕΠ και το 38,7% της απασχόλησης στο Νότιο Αιγαίο στηρίζονται σε δραστηριότητες που εξαρτώνται από την επιβατηγό ναυτιλία. Τα αντίστοιχα ποσοστά σε Ζάκυνθο – Κεφαλονιά είναι 33,1% του ΑΕΠ και 40,8% της απασχόλησης.
Η συμμόρφωση με τις νέες ρυθμίσεις ενδέχεται να μειώσει την ανταγωνιστικότητα του κλάδου, με ευρύτερες επιδράσεις στην οικονομία.
Το συνολικό κόστος συμμόρφωσης με τα νέα μέτρα για τον εγχώριο κλάδο επιβατηγού
Σε περίπτωση που η τιμή δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου αυξηθεί, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, σε 250 ευρώ, ανά μονάδα κατώτερου υπολογισμού, ενώ το συνολικό κόστος των μέτρων υπολογίζεται σε 708 εκατ. ευρώ το 2031, εκ των οποίων τα 578 εκατ. ευρώ προέρχονται από τις αλλαγές στο ETS.
