Σε εφαρμογή τίθεται, με το τέλος του 2025, η δεύτερη φάση του νόμου για τη διαγραφή ανενεργών φοιτητών από τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια. Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, περίπου 280.000 αιώνιοι φοιτητές θα διαγραφούν αυτόματα, ενώ 35.000 φοιτητές αξιοποίησαν τη δυνατότητα παράτασης σπουδών, κάνοντας χρήση της λεγόμενης «δεύτερης ευκαιρίας».
Όπως δήλωσε η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, το νέο πλαίσιο δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά στοχεύει στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου, δίκαιου και λειτουργικού δημόσιου πανεπιστημίου. Η ίδια υπογράμμισε ότι το καθεστώς των ανενεργών φοιτητών δημιουργούσε επί δεκαετίες προβλήματα τόσο στα Ιδρύματα όσο και στους ενεργούς φοιτητές, αλλά και στους ίδιους τους νέους που παρέμεναν χωρίς ουσιαστική σύνδεση με τις σπουδές τους.
Η 31η Δεκεμβρίου 2025 αποτελεί την καταληκτική ημερομηνία, κατά την οποία θα πραγματοποιηθεί η αυτόματη διαγραφή όσων έχουν ξεπεράσει την ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης και δεν έχουν υποβάλει αίτηση παράτασης. Το νομοθετικό πλαίσιο, που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι, προέβλεψε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη συνέχιση των σπουδών, δίνοντας περιθώριο ολοκλήρωσης σε φοιτητές που έχουν καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των υποχρεώσεών τους.
Η υπουργός τόνισε ότι το σύστημα δεν είναι άκαμπτο, καθώς προβλέπει εξαιρέσεις για φοιτητές με σοβαρούς λόγους υγείας, αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις, εργασία ή αθλητικές δραστηριότητες υψηλού επιπέδου. Παράλληλα, εξαιρούνται από τη διαγραφή άτομα με αναπηρία άνω του 50%, ενώ παρέχεται δυνατότητα μερικής φοίτησης σε εργαζόμενους και γονείς μικρών παιδιών.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο γεγονός ότι η φοιτητική ιδιότητα δεν ισχύει εφ’ όρου ζωής στα σύγχρονα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Στόχος της πολιτείας, σύμφωνα με την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, είναι τα πτυχία να έχουν ουσιαστική αξία και να αντανακλούν προσπάθεια, ικανότητες και ακαδημαϊκή συνέπεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2023–2024 οι ενεργοί φοιτητές στα ΑΕΙ ανέρχονταν σε 352.099, ενώ οι συνολικά εγγεγραμμένοι ξεπερνούσαν τις 700.000, γεγονός που αποτυπώνει το μέγεθος του ζητήματος των ανενεργών φοιτητών.
Το νέο πλαίσιο φιλοδοξεί να βάλει τέλος σε αυτή τη στρέβλωση, ενισχύοντας τη λειτουργικότητα των πανεπιστημίων και διασφαλίζοντας ότι η ανώτατη εκπαίδευση παραμένει αξιόπιστη, σύγχρονη και προσανατολισμένη στο μέλλον.
