«Οι προτεινόμενες λύσεις να μειώσουμε τις εκπομπές καυσαερίων δεν είναι λύσεις που κάνουν για όλα τα πλοία. Ανάλογα τον τύπο και το trade του κάθε πλοίου υπάρχουν συγκεκριμένες λύσεις άλλες περισσότερο εφικτός και άλλες λιγότερο. Δεν θα υπάρξει μια λύση για την πλειοψηφία των πλοίων».
Τις επισημάνσεις αυτές διατυπώνει ο Γιάννης Κοτζιάς, πρόεδρος του Συνδέσμου Ναυλομεσιτών και συνιδρυτής της Xclusiv, μιλώντας στο mononews, και προσθέτει:
«Το πετρέλαιο σήμερα όμως εξακολουθεί να είναι η λύση για την μεγάλη πλειοψηφία πλοίων. Όμως οι τεχνολογικές εξελίξεις στην ναυπηγική βιομηχανία και στο σχεδιασμό των σημερινών πλοίων έχουν καταφέρει να μειώσουν την κατανάλωση συμβατικού καυσίμου (IFO/HFO etc) πάνω από 50% σε σχέση με πλοία κατασκευασμένα παλαιότερα από το 2013. Αυτή η μείωση στην κατανάλωση καταλαβαίνουμε όλοι ότι είναι ευθέως ανάλογη και με την μείωση των εκπομπών αερίων και της ρύπανσης».
Στη συνέχεια, ο Γιάννης Κοτζιάς, υποστηρίζει:
«Εδώ στηρίζοντας τα νεότευκτα πλοία που καίνε το ορυκτό καύσιμο που το ξέρουμε και το εμπιστευόμαστε και υπάρχει σε επάρκεια, και αν ισχύσει ότι ο Πρόεδρος Τραμπ θα συνεχίσει να το στηρίζει (drill baby drill) η πολιτική των ΗΠΑ συνοψίζοντας, είναι πιθανό να αλλάξουν σημαντικά την τροχιά απαλλαγής από τον άνθρακα ευνοώντας τα ορυκτά καύσιμα και πιθανώς μειώνοντας τα κίνητρα για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η έκταση αυτής της αλλαγής θα εξαρτηθεί από τα νομοθετικά αποτελέσματα, τις νομικές προκλήσεις και τις ενέργειες των υποεθνικών παραγόντων προς καθαρότερη ενέργεια».
Για τον καθοριστικό ρόλο του Ντόναλντ Τραμπ, στις μελλοντικές αποφάσεις σχετικά με τα καύσιμα, ο Γιάννης Κοτζιάς, υποστηρίζει:
«Η προσέγγιση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην πολιτική για το κλίμα και την ενέργεια υποδηλώνει μια πιθανή σημαντική μετατόπιση από τις προσπάθειες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές που πραγματοποιήθηκαν υπό προηγούμενες κυβερνήσεις αλλά και κατά μεγάλο βαθμό ίσως επηρεάσουν και το decarbonization footpath που έχει ορίσει ο IMO για την ναυτιλία.
Ας δούμε λίγο κάποιες εκτιμήσεις και παρατηρήσεις. Κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού, απέσυρε πολλούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς και προώθησε τις βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων.
Σύμφωνα με πηγές όπως το NPR και το PBS, ο Τραμπ έχει εκδώσει εκτελεστικά εντάλματα με στόχο την αναίρεση πολιτικών που υποστηρίζουν την απαλλαγή από τον άνθρακα, όπως η παύση της χρηματοδότησης από τον Νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) και τον Δικομματικό Νόμο για τις Υποδομές για τις κλιματικές πρωτοβουλίες.
Μια ανάλυση από το Carbon Brief υποδηλώνει ότι υπό την προεδρία Τραμπ, οι εκπομπές των ΗΠΑ θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 4 δισεκατομμύρια τόνους έως το 2030 σε σύγκριση με ό,τι προβλεπόταν από τις πολιτικές του Μπάιντεν.
Νομοθετικές και ρυθμιστικές προκλήσεις υπάρχουν καθώς ο Πρόεδρος Τραμπ μπορεί να χρησιμοποιήσει την εκτελεστική εξουσία για άμεσες αλλαγές πολιτικής, σημαντικές αλλαγές σε καθιερωμένους νόμους όπως ο IRA θα απαιτούσαν τη δράση του Κογκρέσου.
Αντίσταση από την Πολιτεία και Τοπικές διοικήσεις, μπορεί να υπάρξουν εκ των έσω αλλά και εκ των «έξω»… Ακόμη και κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, πολιτείες, πόλεις και επιχειρήσεις συνέχισαν ή επέκτειναν τις δικές τους πρωτοβουλίες για το κλίμα, υποδηλώνοντας ότι δεν θα σταματήσουν όλες οι προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα υπό την κυβέρνηση Τράμπ».
Καθαρή ενέργεια ή ορυκτά καύσιμα; Στο ερώτημα αυτό, ο Γιάννης Κοτζιάς, απαντά:
«Η απαλλαγή από τον άνθρακα απαιτεί στροφή σε καθαρότερες πηγές ενέργειας όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ηλεκτροδότηση και η ενεργειακή απόδοση. Εάν οι πολιτικές ευνοούν τα ορυκτά καύσιμα – όπως η αύξηση των γεωτρήσεων, η κατάργηση των κανονισμών για τις εκπομπές ή η επιδότηση πετρελαίου και φυσικού αερίου – αυτό μπορεί να καθυστερήσει τις επενδύσεις σε πιο πράσινες εναλλακτικές λύσεις και να δυσκολέψει την επίτευξη των κλιματικών στόχων.
Ωστόσο, η μακροπρόθεσμη πορεία της απαλλαγής από τον άνθρακα εξαρτάται από τις παγκόσμιες τάσεις, τις δυνάμεις της αγοράς και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Ακόμη και αν η ομοσπονδιακή πολιτική υπό τον Trump υποστηρίζει το μαζούτ, οι πολιτικές σε πολιτειακό επίπεδο, οι εταιρικές δεσμεύσεις και οι διεθνείς συμφωνίες μπορεί να προωθήσουν τη μετάβαση σε καθαρότερη ενέργεια.
Η πολύ πρόσφατη ώθηση του Προέδρου Τράμπ για τα πλαστικά καλαμάκια ήταν περισσότερο μια πολιτική και πολιτιστική στάση παρά μια σημαντική αλλαγή περιβαλλοντικής πολιτικής. Ήταν μια αντίδραση κατά των απαγορεύσεων στα πλαστικά καλαμάκια, τα οποία θεωρήθηκαν από ορισμένους συντηρητικούς ως συμβολικά των υπερβολικών περιβαλλοντικών κανονισμών. Η εκστρατεία του πουλούσε ακόμη και πλαστικά καλαμάκια ως εμπόρευμα για να χλευάσει αυτό που αποκάλεσε «φιλελεύθερα χάρτινα καλαμάκια». Τούτου λεχθέντος, οι ευρύτερες πολιτικές του περιλάμβαναν την κατάργηση των περιβαλλοντικών κανονισμών, την προώθηση των ορυκτών καυσίμων και την υποβάθμιση των ανησυχιών για την κλιματική αλλαγή. Έτσι, ενώ το ίδιο το ζήτημα για το χάρτινο καλαμάκι ήταν ως επί το πλείστων συμβολικό, ταιριάζει σε ένα ευρύτερο μοτίβο αντίστασης σε αυτό που ονόμασε «πράσινη διαφημιστική εκστρατεία» στην Αγγλική ορθότερο ως “Green hype” και δίνει προτεραιότητα στα οικονομικά και επιχειρηματικά συμφέροντα έναντι της προστασίας του περιβάλλοντος».
Για το ποια θα είναι η στάση του ΙΜΟ, ο Γιάννης Κοτζιάς, είπε:
«Για την ναυτιλία και το κατά πόσο μπορεί ο ΙΜΟ να αλλάξει ρότα/πορεία λόγω πίεσης από τις ΗΠΑ; Αυτό το ερώτημα είναι σημαντικό, αλλά θεωρώ ότι δεν θα στηθεί πίεση επειδή μερικοί πολύ σημαίνοντες Έλληνες πλοιοκτήτες προβάλουν σωστά επιχειρήματα προς τον ΙΜΟ, ή μερικοί σημαντικοί τεχνοκράτες της Ναυτιλίας εκφράζουν δεύτερες σκέψεις και αντίλογο, εδώ μιλάμε για τον Πλανητάρχη, για τις ΗΠΑ. Θεωρούμε λοιπόν πως σε διεθνές επίπεδο, μια υποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από την ηγεσία για το κλίμα υπό τον Τραμπ θα μπορούσε να επηρεάσει τις παγκόσμιες διαπραγματεύσεις και τις δεσμεύσεις για το κλίμα, και όχι μόνο του ΙΜΟ, επιβραδύνοντας ενδεχομένως τις διεθνείς προσπάθειες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, αν και άλλες χώρες έχουν λάβει ολοένα και περισσότερες ανεξάρτητες ενέργειες.
Στην ναυτιλία είναι πολλές οι φωνές που λένε τεκμηριωμένα ότι όλα τα εναλλακτικά καύσιμα εγκυμονούν ρίσκο, αβεβαιότητα, αδυναμία ύπαρξης απαιτούμενης ποσότητας, και το βασικότερο ορισμένα καύσιμα που έχουν επιλεγεί ως ικανά να αντικαταστήσουν το πετρέλαιο έχουν τοξικότητα και υπάρχει σοβαρός λόγος να εφησυχαστούν ότι μπορεί να βάζουν σε κίνδυνο την ζωή των ναυτικών, την ασφάλεια του πλοίου εν γένει, και να ρισκάρουν την μέχρι στιγμής αδιάκοπη λειτουργία των άνω των 65 000 εμπορικών πλοίων που κινούνται καθημερινά στις θάλασσες μεταφέροντας πάνω από το 90% του παγκοσμίου εμπορίου με ασφάλεια και με τον οικονομικότερο τρόπο».
