Με μία μάλλον απροσδόκητα θετική έκβαση ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις Αμερικανών – Ουκρανών στη Σαουδική Αραβία. Το Κίεβο είπε «ναι» στο σχέδιο κατάπαυσης πυρός που παρουσίασε η αμερικανική πλευρά. Και η μπάλα βρίσκεται τώρα στο γήπεδο της Ρωσίας.
Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά τις συνομιλίες με την ουκρανική αντιπροσωπεία στην Τζέντα, αποκάλυψε πως οι ΗΠΑ έχουν καταθέσει μια πρόταση, την οποία η Ουκρανία έχει αποδεχθεί, «για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό τον τερματισμό της σύγκρουσης με έναν διαρκή και βιώσιμο τρόπο».
Κατάπαυση πυρός 30 ημερών
Η Ουκρανία δηλώνει έτοιμη να αποδεχθεί την πρόταση των ΗΠΑ για την άμεση εφαρμογή μιας προσωρινής 30ήμερης κατάπαυσης του πυρός μετά τις σημερινές ειρηνευτικές συνομιλίες, αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση.
Η προτεινόμενη κατάπαυση του πυρός θα μπορεί να παραταθεί με αμοιβαία συμφωνία των δύο πλευρών και τελεί υπό την προϋπόθεση της αποδοχής και εφαρμογής της από τη Ρωσία, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Ξεπαγώνει η βοήθεια στην Ουκρανία
Οι Ηνωμένες Πολιτείες «θα άρουν αμέσως την αναστολή στη διαμοίραση πληροφοριών και θα επαναλάβουν τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία», αναφέρει κοινή δήλωση των ΗΠΑ και της Ουκρανίας, την οποία δημοσίευσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο Μάρκο Ρούμπιο ερωτηθείς εάν οι ΗΠΑ θα αποδεχθούν κάποιες κινήσεις καλής θέλησης από τη Ρωσία ή αν υπάρχει κάποια προθεσμία, απέφυγε να απαντήσει. Αντ’αυτού σχολίασε: «Η Ουκρανία είναι έτοιμη να σταματήσει να πυροβολεί και να αρχίσει να μιλά».
Καμία πληροφορία για προθεσμία στη Ρωσία
Επανέλαβε ότι ελπίζει πως η Ρωσία θα αποδεχθεί την κατάπαυση του πυρός, αλλά αν πει όχι, «τότε δυστυχώς θα ξέρουμε ποιο είναι το εμπόδιο στην ειρήνη εδώ».
«Ο πρόεδρος είναι ξεκάθαρος ότι θέλει να σταματήσουν οι πυροβολισμοί και οι θάνατοι», ξεκαθάρισε, ενώ ερωτηθείς εκ νέου για το εάν υπάρχει προθεσμία, εξέφρασε την ελπίδα ότι η συμφωνία θα γίνει δεκτή «το συντομότερο δυνατό».
Όπως είπε «η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο της Ρωσίας».
Δεν συζητήθηκε η συμφωνία για τα ορυκτά
Σε ερώτηση γιατί δεν υπεγράφη η συμφωνία για τα ορυκτά, ο Ρούμπιο απάντησε ότι δεν αποτέλεσε αντικείμενο των σημερινών συνομιλιών.
Πρόσθεσε ότι τις σχετικές διαπραγματεύσεις έχουν αναλάβει τα υπουργεία Οικονομικών των δύο χωρών. «Οι πρόεδροί μας έχουν δώσει εντολή στα αρμόδια μέλη των κυβερνήσεών τους να ολοκληρώσουν τη διαδικασία και να φέρουν τη συμφωνία σε τελική μορφή», κατέληξε.
Το «ευχαριστώ» Ζελένσκι στις ΗΠΑ
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι η πρόταση κατάπαυσης του πυρός καλύπτει και τη γραμμή του μετώπου, όχι μόνο τον αέρα και τη θάλασσα.
Ευχαρίστησε τις ΗΠΑ για τις εποικοδομητικές συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία. «Η αμερικανική πλευρά κατανοεί τα επιχειρήματά μας, αποδέχεται τις προτάσεις μας. Θέλω να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο Τραμπ για την εποικοδομητική συζήτηση των ομάδων μας», ανέφερε.
«Τη θεωρούμε θετική και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ένα τέτοιο βήμα», είπε για την αμερικανική πρόταση, προσθέτοντας πως οι ΗΠΑ «πρέπει να πείσουν» τη Ρωσία να συμφωνήσει και εκείνη. Ένα «σημαντικό στοιχείο» της σημερινής συνάντησης ήταν «η ετοιμότητα της Αμερικής να συνεχίσει την αμυντική βοήθεια προς την Ουκρανία», σχολίασε.
Από την πλευρά του ο κορυφαίος σύμβουλός του, γνωστοποίησε ότι συζητήθηκαν με τις ΗΠΑ διαφορετικές επιλογές εγγυήσεων ασφαλείας.
Μερίδα αναλυτών θεωρούσε σχεδόν απίθανη την εξέλιξη αυτή, δεδομένης της άγριας κόντρας που είχε ξεσπάσει στη συνάντηση του Ζελένσκι με τους Ντόναλντ Τραμπ, Τζέι Ντι Βανς και Μάρκο Ρούμπιο στον Λευκό Οίκο. Οι ΗΠΑ είχαν φροντίσει βεβαίως να μεγιστοποιήσουν την πίεση στο Κίεβο κόβοντας τόσο την παροχή οικονομικής/στρατιωτικής βοήθειας όσο και τη συνεργασία σε επίπεδο πληροφοριών των μυστικών υπηρεσιών. Τώρα όλοι περιμένουν την αντίδραση του Κρεμλίνου και του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Μάλιστα, μετά τις διαπραγματεύσεις, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι θα ήταν ανοιχτός στο να προσκαλέσει ξανά τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο. Λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν, ο Ζελένσκι αντιμετώπισε ένα εξαιρετικό άδειασμα μπροστά στα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης, αφού ο πρόεδρος Τραμπ και ο αντιπρόεδρός του, Τζέι Ντι Βανς, απαίτησαν να δείξει μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη για την πολυετή υποστήριξη των ΗΠΑ. Αναφορικά με την ρωσική απάντηση, ο Τραμπ είπε ότι ελπίζει πως η Ρωσία θα συμφωνήσει σε ένα σχέδιο κατάπαυσης του πυρός που καταρτίστηκε από Αμερικανούς και Ουκρανούς αξιωματούχους και ότι θα υπάρξει συνάντηση των ΗΠΑ με την Ρωσία αργότερα την Τρίτη ή την Τετάρτη. Συγκεκριμένα, ο Τραμπ δήλωσε ότι πιστεύει πως θα μιλήσει με τον Πούτιν αυτή την εβδομάδα.
Ευρωπαϊκές αντιδράσεις
Η πρώτη ευρωπαϊκή αντίδραση ήρθε από τον Πολωνό πρωθυπουργό, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος έκανε σχετική ανάρτηση στο X. Σε αυτή γράφει: «Φαίνεται ότι οι Αμερικανοί και οι Ουκρανοί έκαναν ένα σημαντικό βήμα προς την ειρήνη. Και η Ευρώπη είναι έτοιμη να βοηθήσει στην επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης».
Έπειτα, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έγραψε σε δική της ανάρτηση: «Χαιρετίζουμε τις σημερινές ειδήσεις από την Τζέντα σχετικά με τις συνομιλίες ΗΠΑ-Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και της επανέναρξης της ανταλλαγής πληροφοριών και της βοήθειας ασφαλείας των ΗΠΑ. Πρόκειται για μια θετική εξέλιξη που μπορεί να αποτελέσει ένα βήμα προς μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία. Η μπάλα βρίσκεται τώρα στο γήπεδο της Ρωσίας. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει πλήρως τον ρόλο της, μαζί με τους εταίρους της, στις επερχόμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις».
