Περίπου 800 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο εξοικονομούν συνολικά οι καταναλωτές από τις διασυνδέσεις των Κυκλάδων και της Κρήτης, σύμφωνα με όσα δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης. Το σημαντικό αυτό ποσό προκύπτει κυρίως από την παύση λειτουργίας των τοπικών πετρελαϊκών μονάδων, οι οποίες είχαν πολύ υψηλό λειτουργικό κόστος.
Όπως εξηγεί ο ίδιος, αντίστοιχα οφέλη αναμένονται από τις επερχόμενες διασυνδέσεις στα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου.
Οικονομική ελάφρυνση στους λογαριασμούς ρεύματος
Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική, που βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία, προσφέρει μια ετήσια εξοικονόμηση περίπου 300 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ σε συνδυασμό με τη διασύνδεση μέσω Πελοποννήσου, το όφελος αγγίζει τα 550 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Ουσιαστικά, πρόκειται για επενδύσεις που αποσβένονται σε λιγότερο από τρία χρόνια.
Αυτή η εξοικονόμηση μεταφράζεται σε μειωμένες χρεώσεις ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας), τις οποίες πληρώνουν όλοι οι πολίτες μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.
Το παράδειγμα των Κυκλάδων και οι επόμενοι στόχοι
Οι βόρειες Κυκλάδες – Πάρος, Μύκονος, Άνδρος και Νάξος – διασυνδέθηκαν με το ηπειρωτικό δίκτυο το 2020, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση περίπου 160 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως για τους καταναλωτές. Όταν ολοκληρωθούν και οι διασυνδέσεις προς τα νησιά των νότιων Κυκλάδων, το ποσό αυτό θα φτάσει τα 250 εκατομμύρια ευρώ.
Για τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, το οικονομικό όφελος εκτιμάται ακόμα μεγαλύτερο, λόγω του αριθμού και του μεγέθους των νησιών που πρόκειται να ενταχθούν στο σύστημα.
Πότε ολοκληρώνονται οι νησιωτικές διασυνδέσεις
Το πλάνο του ΑΔΜΗΕ για τα νησιά προχωρά με ταχύ ρυθμό. Μέσα στην τελευταία οκταετία έχουν ολοκληρωθεί οκτώ νησιωτικές διασυνδέσεις. Οι Κυκλάδες αναμένεται να ολοκληρωθούν πλήρως έως το 2026. Στη συνέχεια, σειρά έχουν τα Δωδεκάνησα και το Βορειοανατολικό Αιγαίο, ενώ στο Ιόνιο θα γίνει αναβάθμιση των παλαιών διασυνδέσεων με νέες, σύγχρονες υποδομές.
Ο στόχος είναι μέχρι τις αρχές της επόμενης δεκαετίας, όλα τα μεγάλα νησιά του Αιγαίου να έχουν διασυνδεθεί στο δίκτυο υψηλής τάσης.
Όφελος και για το περιβάλλον και τις ΑΠΕ
Οι διασυνδέσεις δεν ωφελούν μόνο οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά. Με την απόσυρση των τοπικών μονάδων που χρησιμοποιούσαν πετρέλαιο, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στις Κυκλάδες έχουν ήδη μειωθεί κατά 220.000 τόνους ετησίως. Με την πλήρη διασύνδεση, η μείωση αυτή θα ξεπεράσει τους 370.000 τόνους.
Στην Κρήτη, οι εκπομπές θα μηδενιστούν, ενώ στα νησιά που έπονται, η μείωση των εκπομπών CO₂ υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τους 15 εκατομμύρια τόνους σε βάθος 25 ετών.
Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για μεγαλύτερη εγκατάσταση ΑΠΕ, τόσο σε ξηρά όσο και σε θάλασσα, αφού τα δίκτυα μπορούν πλέον να υποστηρίξουν μεγαλύτερες ποσότητες “πράσινης” ενέργειας.
Τοπικές αντιδράσεις και καθυστερήσεις
Ο κ. Μανουσάκης αναγνωρίζει ότι σε αρκετές περιπτώσεις, η υλοποίηση των έργων καθυστερεί λόγω τοπικών αντιδράσεων, ακόμη και όταν αυτά είναι ζωτικής σημασίας. Ενδεικτικά, ανέφερε την περίπτωση της γραμμής 400 kV Μεγαλόπολης – Πάτρας, όπου οι αντιδράσεις πέντε μοναχών καθυστέρησαν την ολοκλήρωση για δύο χρόνια, με κόστος 2,5 εκατομμυρίων ευρώ για τους καταναλωτές.
Παρόλα αυτά, όπως είπε, ο ΑΔΜΗΕ επιδιώκει διάλογο και συναίνεση με τις τοπικές κοινωνίες, αλλά χρειάζονται βελτιώσεις στο θεσμικό πλαίσιο ώστε να διασφαλίζεται η έγκαιρη και ομαλή υλοποίηση των έργων.
Η διασύνδεση με την Κύπρο και τα επόμενα βήματα
Μέχρι στιγμής, ο ΑΔΜΗΕ έχει επενδύσει 250 εκατομμύρια ευρώ στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο. Το σημαντικότερο ζήτημα τώρα είναι η εξασφάλιση της ανάκτησης αυτών των δαπανών, προκειμένου να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση μέσω τραπεζών και να συνεχιστεί η υλοποίηση του έργου.
Μόλις ρυθμιστεί αυτό το θέμα, θα ακολουθήσει η υπογραφή του συμβολαίου με τη Siemens, η οποία έχει αναλάβει την κατασκευή του Σταθμού Μετατροπής στην Κύπρο.
Μαθήματα από το μπλακ άουτ στην Ισπανία
Τέλος, αναφερόμενος στο πρόσφατο μπλακ άουτ στην Ιβηρική Χερσόνησο, ο κ. Μανουσάκης υπογράμμισε τη σημασία της προσαρμογής στα νέα δεδομένα του ενεργειακού τοπίου. Όπως είπε, όσο αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η διαχείριση της ισορροπίας μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης.
Στο πλαίσιο αυτό, προχωρούν μέτρα όπως οι περιορισμοί παραγωγής όπου χρειάζεται, αλλά και η ανάπτυξη υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, ενώ επεσήμανε τη σημασία της συνεχούς εξέλιξης και ελέγχου του συστήματος.
