Το υπουργείο Εργασίας ετοιμάζει σημαντικές αλλαγές στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ξεκινώντας μέσα στις επόμενες μέρες έναν τριμερή διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους (εργαζόμενοι, εργοδότες, κυβέρνηση). Στόχος; Η ενίσχυση του ρόλου των συλλογικών συμβάσεων και η κάλυψη περισσότερων εργαζομένων, ώστε μέχρι το 2028 να καλύπτεται το 80% των εργαζομένων, όπως προβλέπει ευρωπαϊκή οδηγία. Σήμερα, αυτό το ποσοστό βρίσκεται μόλις στο 30%.
Τι αλλάζει στις συμβάσεις – Έρχονται και οι «ενδοομιλικές»
Μέχρι τώρα, η νομοθεσία προβλέπει τρεις βασικούς τύπους συλλογικών συμβάσεων:
- Επιχειρησιακές
- Κλαδικές
- Ομοιοεπαγγελματικές
Στο τραπέζι όμως έρχονται νέες μορφές, όπως οι ενδοομιλικές συμβάσεις – δηλαδή συμβάσεις που αφορούν εργαζομένους διαφορετικών εταιρειών που ανήκουν στον ίδιο όμιλο. Για παράδειγμα, σε έναν τραπεζικό όμιλο με ασφαλιστικές και επενδυτικές εταιρείες, μέχρι τώρα δεν υπήρχε τρόπος να καλυφθούν όλοι οι εργαζόμενοι με μία κοινή σύμβαση. Το νέο πλαίσιο εξετάζει λύσεις για αυτούς τους “αόρατους” εργαζόμενους που μέχρι σήμερα ρυθμίζονται με ατομικές συμβάσεις.
Στόχος: Περισσότερες Συμβάσεις – Με Λιγότερα Εμπόδια
Σήμερα, για να επεκταθεί μια κλαδική σύμβαση σε όλους τους εργαζόμενους του κλάδου, χρειάζεται συμμετοχή εργοδοτών που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 50%+1. Αυτό όμως λειτουργεί αποτρεπτικά, καθώς πολλές επιχειρήσεις διστάζουν να μπουν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.
Το υπουργείο μελετά το ενδεχόμενο να μειώσει το όριο συμμετοχής στο 40%, ώστε να διευκολύνει την υπογραφή και επέκταση περισσότερων συλλογικών συμβάσεων.
Παραδείγματα Συμβάσεων που Περιμένουν Επέκταση
- Τουρισμός – Η πιο πολυπληθής κλαδική σύμβαση (περίπου 150.000 εργαζόμενοι), που προβλέπει:
- Αύξηση μισθών 5% από 1/1/2025 και 3% από 1/1/2026
- Ίδρυση επαγγελματικού ταμείου (2% εισφορά από εργοδότες)
- Βρίσκεται στο υπουργείο και αναμένεται να κηρυχθεί υποχρεωτική
- Ταξιδιωτικά Γραφεία – Παρότι πληρούσε τις προϋποθέσεις (50%+1), η προηγούμενη σύμβαση δεν επεκτάθηκε εγκαίρως και έληξε το 2024. Νέα σύμβαση για 20.000 εργαζομένους έχει ήδη υπογραφεί και αναμένει έγκριση.
- Βιομηχανία Καλλυντικών – Κλαδική σύμβαση για περίπου 10.000 εργαζομένους, σε λίστα αναμονής για επέκταση.
Τι Να Περιμένουμε
Με την επαναξιολόγηση του θεσμικού πλαισίου, τη διεύρυνση των τύπων συμβάσεων και την ενεργοποίηση κοινωνικών εταίρων, στόχος είναι να μπει το θεμέλιο για πιο δίκαιες, καθολικές και βιώσιμες εργασιακές σχέσεις στη χώρα.