Όμοια με τη διάβαση του Ρουβίκωνος από τον Ιούλιο Καίσαρα, το Ισραήλ φέρεται έτοιμο να κάνει το “βήμα χωρίς επιστροφή”. Το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας ενέκρινε τις πρώτες πρωινές ώρες χθες το σχέδιο που παρουσίασε ο πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου για κατάληψη της πόλης της Γάζας – κίνηση που πρoοιωνίζεται κλιμάκωση της ανθρωπιστικής καταστροφής, νέο κύμα προσφύγων, αλλά και ισχυρές διπλωματικές αναταράξεις.
Το συμβούλιο ενέκρινε κατά πλειοψηφία “πέντε αρχές για να ολοκληρωθεί ο πόλεμος”: τον αφοπλισμό της Χαμάς, την επιστροφή των ομήρων (ζώντων και νεκρών), την αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας της Γάζας, της οποίας τον έλεγχο ασφαλείας θα κρατήσει το Ισραήλ, καθώς και την “εγκαθίδρυση εναλλακτικής πολιτικής διοίκησης” που δεν θα ανήκει ούτε στη Χαμάς ούτε στην Παλαιστινιακή Αρχή.
Ήδη εκτιμάται πως ο ισραηλινός στρατός κατέχει ή διεξάγει χερσαίες επιχειρήσεις σε σχεδόν το 75% της Λωρίδας της Γάζας, ιδίως από μόνιμες θέσεις μέσα στον θύλακο ή κατά μήκος των συνόρων. Εξαπολύει δε βομβαρδισμούς όπου κρίνει ότι είναι απαραίτητο.
Έπειτα από 22 μήνες καταστροφικού πολέμου και πέντε μήνες γενικευμένου αποκλεισμού, οι περισσότεροι των δύο εκατομμυρίων Παλαιστίνιοι της Λωρίδας της Γάζας απειλούνται με “γενικευμένο λιμό”, κατά τον ΟΗΕ, ενώ οι ισραηλινές επιχειρήσεις αντιποίνων έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 61.258 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους αμάχους.
Τα σχέδια του Νετανιάχου “επιβεβαιώνουν χωρίς ούτε σκιά αμφιβολίας την επιθυμία του να ξεφορτωθεί τους ομήρους, να τους θυσιάσει στην επιδίωξη της επίτευξης προσωπικών του συμφερόντων και του εξτρεμιστικού ιδεολογικά προγράμματός του”, υποστήριξε αμέσως η Χαμάς, μαχητές της οποίας συνεχίζουν να έχουν στα χέρια τους 49 ομήρους, από τους οποίους 27 έχουν κηρυχτεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό. Καταδικάζοντας την εγκατάλειψη “της διαδικασίας διαπραγμάτευσης”, παρότι οι δύο πλευρές βρίσκονταν κοντά “σε τελική συμφωνία”, η Χαμάς τόνισε πως οποιαδήποτε κλιμάκωση “δεν θα είναι υγιεινός περίπατος και θα έχει υψηλό και οδυνηρό κόστος” για το Ισραήλ.
Εσωτερικές τριβές
Οι αποφάσεις Νετανιάχου δεν προχωρούν δίχως σοβαρές τριβές, στο εσωτερικό και το εξωτερικό. “Θα συνεχίσουμε να εκφράζουμε τη θέση μας χωρίς φόβο, κατά τρόπο πραγματιστικό, ανεξάρτητο και με επαγγελματισμό”, δήλωσε ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου αντιστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ, ο οποίος το προηγούμενο διάστημα εξέφραζε ενστάσεις στην κλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων και δεχόταν για αυτό τις πιέσεις της πολιτικής ηγεσίας, στις οποίες προφανώς και υπέκυψε.
Είχε προηγηθεί ανοικτή επιστολή 550 υψηλόβαθμων βετεράνων των υπηρεσιών ασφαλείας, των ενόπλων δυνάμεων, του διπλωματικού σώματος κ.ο.κ. του Ισραήλ προς τον Ντόναλντ Τραμπ, προκειμένου αυτός να χαλιναγωγήσει τον Νετανιάχου. Ότι η έκκληση απευθύνεται στον πρόεδρο των ΗΠΑ είναι απολύτως ενδεικτικό των αλλαγών που έχουν επέλθει στο εβραϊκό κράτος και έχουν φέρει το παλαιό, κοσμικό, ανατολικοευρωπαϊκής καταγωγής κατεστημένο, το οποίο συνδεόταν κατεξοχήν με τον στρατό και το πάλαι ποτέ κραταιό Εργατικό Κόμμα, να δίνει μάχη οπισθοφυλακής απέναντι στη συγκυβερνώσα θρησκευτική ακροδεξιά.
Αλλά, από την άλλη πλευρά, ο Νετανιάχου έχει να αντιμετωπίσει τους υπερορθόδοξους Εβραίους, οι οποίοι διαδηλώνουν ενάντια στα σχέδια άρσης της ισχύουσας απαλλαγής τους από τη στρατιωτική θητεία.
Με ποιες πολιτικές, οικονομικές, αλλά και επιχειρησιακές αντοχές επιλέγει η ισραηλινή κυβέρνηση την οδό της παρατεταμένης στρατιωτικής σύγκρουσης αποτελεί μυστήριο. Προφανώς εξακολουθεί να επενδύει στην αμερικανική στήριξη – και είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση Τραμπ τήρησε σιγήν ιχθύος ως προς τις τελευταίες αποφάσεις του Ισραήλ.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης στο Ισραήλ, Γιαΐρ Λαπίντ, δήλωσε ότι “η κατεύθυνση προς την οποία δεσμεύεται η κυβέρνηση θα οδηγήσει στον θάνατο των ομήρων” και πρόσθεσε: “Θα ελέγχουμε δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιους, χρηματοδοτώντας το ηλεκτρικό τους ρεύμα και την ύδρευσή τους, κατασκευάζοντάς τους σχολεία και νοσοκομεία με τα χρήματα των φορολογούμενων Ισραηλινών. Οι έφεδροι θα συνεχίσουν να πληρώνουν το τίμημα της στρατιωτικής εισβολής. Οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν το τίμημα της προσάρτησης”.
Παλαιό δίλημμα
Πρόκειται στην πραγματικότητα για το παλαιό δίλημμα του σιωνιστικού κινήματος: πώς να εξασφαλίσει το μέγιστο των εδαφών της ιστορικής Παλαιστίνης με το ελάχιστο των γηγενών κατοίκων της. Η απάντηση που δίνουν οι νυν κυβερνώντες (και δεν τολμούν να αναγνωρίσουν οι αντιπολιτευόμενοι) είναι απλή όσο το “αυγό του Κολόμβου” και ακούει στο όνομα “εθνοκάθαρση”.
Είναι σαφές ότι οι ενιστάμενοι στην κλιμάκωση προσμετρούν και ένα κρίσιμο δεδομένο που δεν ποσοτικοποιείται: τη σταδιακή απονομιμοποίηση του Ισραήλ στα μάτια της κοινής γνώμης, αλλά πλέον και των πολιτικών ηγεσιών δυτικών κρατών, που με την προαναγγελία αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους τον Σεπτέμβριο επιχειρούν να κρατήσουν στη ζωή τη “λύση δύο κρατών”, η οποία έχει ρητά απορριφθεί από το ισραηλινό κοινοβούλιο.
