Ο Ντόναλντ Τραμπ “πάτησε το κουμπί” των νέων δασμών, προκαλώντας χάος στις διεθνείς αγορές και φέροντας την παγκόσμια οικονομία (όπως προειδοποιούν οικονομολόγοι) αντιμέτωπη με ισχυρά “σοκ”, την ώρα που ΗΠΑ απειλούνται με ύφεση.
“Καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρέθεσε ένα κύμα δασμών που θα οδηγήσουν τη μέση επιβάρυνση στα υψηλότερά τους επίπεδα εδώ και πάνω από έναν αιώνα, έλαβε επευφημίες και γέλια από τους συμβούλους και τους υποστηρικτές του στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου. Για τους οικονομολόγους, τις αγορές και τον υπόλοιπο κόσμο, δεν υπήρχαν και πολλά για να γιορτάσουν” σημειώνει χαρακτηριστικά το Bloomberg.
Το νέο αυτό σχέδιο δασμών των ΗΠΑ επαναδιαμορφώνει επί της ουσίας την παγκόσμια τάξη τους εμπορίου και ο Τραμπ στέλνει ένα “ιστορικό σοκ” στην παγκόσμια οικονομία.
Η νέα αυτή παγκόσμια τάξη που δημιουργείται θα σημάνει ένα κρίσιμο “στοίχημα”, καθώς έρχεται να “ταρακουνήσει” τους εταίρους και τους αντιπάλους των ΗΠΑ, ενώ την ίδια ώρα θα τεστάρει την ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας. Αυτό, καθώς αυξάνονται “τα στοιχήματα για μία ύφεση ή έναν στασιμοπληθωρισμό όπως εκείνο κατά τη δεκαετία του 1970″, σημειώνει το Bloomberg. Και αυτήν τη φορά, η “καταστροφή θα είναι σκόπιμη”. “Αντίθετα με προηγούμενες καταστροφές, όπως την οικονομική κρίση του 2008, αυτή θα είναι εντελώς σκόπιμη” επισημαίνεται.
Οι τριγμοί στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι μάλλον δεδομένοι. “Αν και δεν θα είναι τόσο σοβαρή η κατάσταση, όπως στο σοκ που υπέστη η εφοδιαστική αλυσίδα στη διάρκεια της COVID, αυτός ο εμπορικός πόλεμος θα έχει αντίστοιχα αποτελέσματα” παρατηρεί ο Stephen Jen της Eurizon SLJ Capital.
Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν ξεκάθαρος – ήδη από την πρώτη του θητεία στον Λευκό Οίκο πριν από μία δεκαετία – για την πρόθεσή του να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια οικονομία και να εξισορροπήσει το εμπόριο ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο, προς όφελος των Αμερικανών. “Ήταν μία από τις πιο σημαντικές ημέρες στην ιστορία της Αμερικής” είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. “Είναι η ανακήρυξη της οικονομικής μας ανεξαρτηρίας” συμπλήρωσε. Ο Τραμπ οραματίζεται την επιστροφή στη χρυσή εποχή για τη μεταποίηση στις ΗΠΑ.
Με βάση τους πρώτους υπολογισμούς από τους οικονομολόγους, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση των νέων δασμών, “ο νέος τοίχος δασμών που υψώνεται γύρω από τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αναμένεται να είναι ο υψηλότερος από τις αρχές του 20ού αιώνα“.
Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, οι δασμοί που επιβλήθηκαν τη δεκαετία του 1930, ως αντίδραση στη Μεγάλη Ύφεση, είχαν πυροδοτήσει έναν εμπορικό πόλεμο που οδήγησε σε σοβαρούς οικονομικούς κλυδωνισμούς σε όλο τον κόσμο και βάθυνε τις πολιτικές αναταραχές της εποχής. Για τον Τραμπ και την ομάδα του, ωστόσο, “ο νέος δασμολογικός τοίχος αποτελεί σημείο υπερηφάνειας”. “Θα οδηγήσει, όπως υποστηρίζουν, σε άνθηση επενδύσεων στην αμερικανική μεταποίηση και θέσεων εργασίας, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει μια περίοδος πόνου πριν από αυτό. Μπορεί επίσης να ωθήσει άλλες οικονομίες, όπως η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, να μειώσουν τους υφιστάμενους εμπορικούς φραγμούς τους στις αμερικανικές εξαγωγές”.
Οι οικονομολόγοι, πάντως, προειδοποιούν για τον κίνδυνο ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας. Όπως τονίζουν, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν θα “στραγγαλίσουν” την ανάπτυξη τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην παγκόσμια οικονομία και θα επεκτείνουν μια ήδη τοξική περίοδο αβεβαιότητας.
“Φέρνει τα πάνω κάτω” τόνισε ο Olu Sonola, επικεφαλής ερευνών για τις ΗΠΑ στον οίκο Fitch Ratings. “Όχι μόνο για την οικονομία των ΗΠΑ, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία. Πολλές χώρες πιθανότατα θα καταλήξουν σε ύφεση” υπογράμμισε
Από την πλευρά του, ο Michael Feroli, οικονομολόγος της JPMorgan, σημείωσε ότι οι νέοι δασμοί θα αποτελέσουν τη μεγαλύτερη φορολογική αύξηση από το 1968.
Το αποτέλεσμα για τις ΗΠΑ αναμένεται να είναι πλήγμα στην αγοραστική δύναμη και συρρίκνωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος. “Αυτός ο αντίκτυπος από μόνος του θα μπορούσε να οδηγήσει την οικονομία επικίνδυνα κοντά στο να διολισθήσει σε ύφεση” επεσήμανε ο Feroli.
Μάλιστα, τα αντίμετρα που έχουν δεσμευτεί να επιβάλουν οι χώρες που βρέθηκαν στο “στόχαστρο” των νέων αμερικανικών δασμών, αναμένεται να επιδεινώσουν την κατάσταση.
“Η διεθνής σκηνή ετοιμάζεται για έναν αρκετά καταστροφικό εμπορικό πόλεμο παγκοσμίως” είπε ο Arthur Kroeber, συνεργάτης της Gavekal Dragonomics, εκτιμώντας ότι οι δασμοί θα σημάνουν πλήγμα 2% για το ΑΕΠ της Κίνας και σημαντική συρρίκνωση των εξαγωγών της.
“Πρόκειται για ένα μεγάλο, αρνητικό, παγκόσμιο σοκ ώθησης του κόστους, όπως το σοκ στις τιμές του πετρελαίου τη δεκαετία του 1970″ τόνισε, εν τω μεταξύ, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Nomura, Rob Subbaraman.
Οι οικονομολόγοι της Barclays προβλέπουν συρρίκνωση του αμερικανικού ΑΕΠ κατά 0,1% και αύξηση του πληθωρισμού στο 3,7%, ενώ η UBS αναμένει επίσης αποδυνάμωση του ΑΕΠ, αύξηση του πληθωρισμού και της ανεργίας.