Ένα από τα μεγαλύτερα σχέδια αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας στην Ελλάδα τίθεται σε εφαρμογή, με την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) να δρομολογεί την ωρίμανση και αξιοποίηση 1.000 ακινήτων μέχρι το τέλος του 2025, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος που αφορά συνολικά 36.000 ιδιοκτησίες.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Υπερταμείο, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, προανήγγειλε σημαντικές αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Πολύ σύντομα θα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι είμαστε σε θέση να ‘ταράξουμε τα νερά’ στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και να δώσουμε ζωή σε περιουσιακά στοιχεία που για χρόνια έμεναν αναξιοποίητα».
Τα πρώτα βήματα
Έχουν ήδη επιλεγεί εννέα εταιρικά σχήματα, μέσω διεθνούς διαγωνισμού, που θα αναλάβουν την καταγραφή και αποτίμηση των ακινήτων. Οι ομάδες αυτές θα εργαστούν υπό την εποπτεία ενός Γραφείου Διαχείρισης Έργου (PMO), το οποίο στελεχώνεται από τη McKinsey & Company και την 8G Capital Partners, σε συνεργασία με τη διοίκηση της ΕΤΑΔ.
Η πρώτη φάση του σχεδίου περιλαμβάνει την επιλογή και αποτίμηση 6.000 ακινήτων. Από αυτά, τα 1.000 θα προχωρήσουν άμεσα στην ωρίμανση και αξιοποίηση μέσα στην επόμενη διετία.
Η διαδικασία καταγραφής βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη εδώ και περίπου ενάμιση μήνα. Οι εταιρείες θα συμμετέχουν σε επιμέρους εσωτερικούς διαγωνισμούς (call offs), που περιλαμβάνουν τεχνικούς και νομικούς ελέγχους, εκτιμήσεις ή άλλες ενέργειες προετοιμασίας.
Ομαδοποίηση και νέες επενδυτικές δυνατότητες
Ένα βασικό στοιχείο του σχεδίου είναι η δημιουργία θεματικών clusters ακινήτων. Δηλαδή, ομαδοποιήσεις περιουσιών ανάλογα με τη χρήση τους – τουριστική, εμπορική, αστική κ.λπ. – ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν μέσω συνεργασιών με ιδιωτικά κεφάλαια και επενδυτικά σχήματα.
Το έργο υποστηρίζεται από εξειδικευμένη ψηφιακή πλατφόρμα διαχείρισης και αξιολόγησης ακινήτων, με την παράλληλη χρήση εργαλείου Τεχνητής Νοημοσύνης, ήδη σε λειτουργία, που αποδίδει τα πρώτα θετικά αποτελέσματα.
Νομικές και θεσμικές αλλαγές
Με νομοθετική παρέμβαση που ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2024, ενισχύθηκαν οι δυνατότητες της ΕΤΑΔ για ενεργή συμμετοχή σε επενδυτικά σχήματα, ακόμη και με εισφορά ακινήτων ή εμπράγματων δικαιωμάτων (όπως επιφάνεια ή κυριότητα). Οι διαδικασίες αποτίμησης αυτών των εισφορών είναι πλέον αυστηρά καθορισμένες και υπόκεινται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Επιπλέον, η ΕΤΑΔ μπορεί να συμμετέχει σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου άλλων εταιρειών, με εισφορές ακινήτων που ήδη κατέχει ή πρόκειται να εντάξει στο χαρτοφυλάκιό της.
Ένα τεράστιο και ποικιλόμορφο χαρτοφυλάκιο
Η ΕΤΑΔ διαχειρίζεται ένα εκτεταμένο και ποικιλόμορφο χαρτοφυλάκιο, που περιλαμβάνει:
- Τουριστικά ακίνητα, όπως τα πρώην Ξενία, μαρίνες, κάμπινγκ, γκολφ, χιονοδρομικά κέντρα, ιαματικές πηγές, τουριστικά περίπτερα, σπήλαια και μουσεία.
- Δημόσιες υποδομές: δρόμους, αεροδρόμια, κτίρια δημοσίων υπηρεσιών, σχολεία, νοσοκομεία, δικαστήρια, φυλακές, πάρκα και πλατείες.
Για πρώτη φορά, το Δημόσιο αποκτά σαφή και δομημένη εικόνα της ακίνητης περιουσίας του, προχωρώντας σε μια φιλόδοξη αλλά απολύτως αναγκαία πρωτοβουλία.