«Σώστε το ατσάλι μας», βροντοφώναξαν εχθές στην Place Jean Rue των Βρυξελλών χιλιάδες εργαζόμενοι στην ευρωπαϊκή μεταλλοβιομηχανία.
Η αποβιομηχάνιση δεν είναι πλέον μια μακρινή πιθανότητα, αλλά μια σκληρή πραγματικότητα για τους εργαζόμενους σε όλη την Ευρώπη. Πάνω από 110.000 ανέρχονται οι απώλειες θέσεων εργασίας που έχουν ανακοινωθεί από τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες τους τελευταίους μήνες. Η Ευρώπη πρέπει να δράσει επειγόντως, λένε οι εργαζόμενοι στις μεταλλουργίες και τη βιομηχανία συνολικά.
Ακολουθώντας το κάλεσμα της IndustriAll Europe, που εκπροσωπεί 7,1 εκατομμύρια εργαζόμενους συμπεριλαμβανομένου του κλάδου της μεταλλουργίας, τα συνδικάτα των μεταλλουργών από 8 χώρες της Ευρώπης είπαν «όχι στην αποβιομηχάνιση της Ευρώπης» και εξέφρασαν τη διαμαρτυρία τους προς την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μέχρι τώρα αποτυχημένη πολιτική της που έχει οδηγήσει στο λουκέτο τις άλλοτε κραταιές μεταλλοβιομηχανίες της Γηραιάς Ηπείρου με συνέπεια την απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Τόσο η χθεσινή διαμαρτυρία όσο και η επόμενη που έχει προγραμματιστεί από τα ευρωπαϊκά συνδικάτα για τις τις 13 Φεβρουαρίου 2025, έχουν ως σκοπό τη λήψη μέτρων έναντι της αποβιομηχάνισης της Ευρώπης εν όψει και του Clean Industrial Deal της Ursula Von der Leyen, που αναμένεται να παρουσιαστεί στις 26 Φεβρουαρίου 2025 και μια πρώτη εικόνα αυτού του σχεδίου δόθηκε πρόσφατα στο Νταβός στη σύνοδο των G8. Σε αυτό το πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC) διοργανώνει ειδική διάσκεψη με το Ίδρυμα Friedrich-Ebert προκειμένου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει μια Οδηγία για δίκαιη μετάβαση στο Clean Industrial Deal.
Σκοπός είναι η οδηγία να διασφαλίσει ότι κανένας εργαζόμενος ή κοινότητα δεν θα μείνει πίσω από την πρόβλεψη και τη διαχείριση της αλλαγής. Όπως λένε τα συνδικάτα, «δεν μπορούμε να είμαστε απαθείς, μιας και διακυβεύεται το βιομηχανικό μέλλον της Ευρώπης». Αντίστοιχη όμως είναι και η θέση της Eurometaux, της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βιομηχανία μη σιδηρούχων μετάλλων συμπεριλαμβανομένων των μεταλλείων, των μεταλλουργιών, της μεταποίησης και της ανακύκλωσης των βασικών μετάλλων, των πολύτιμων μετάλλων και των δευτερευόντων μετάλλων. Συνολικά ο κλάδος απασχολεί άμεσα 500.000 άτομα και έμμεσα περισσότερα από 3 εκατ. σε περίπου 900 παραγωγικές εγκαταστάσεις, με ετήσιο κύκλο εργασιών €120 δισ.
Έλλειψη ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής
Οι ευρωπαϊκές μεταλλοβιομηχανίες κάνουν λόγο για έλλειψη σαφούς ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής και σχεδίου, κακών εταιρικών αποφάσεων και καθυστερημένων επενδύσεων στη βιομηχανία, και τονίζουν ότι η αποβιομηχάνιση δεν αποτελεί πλέον απειλή, αλλά μάλλον πραγματικότητα σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες. Στον κατάλογο των βιομηχανικών απωλειών περιλαμβάνονται Thyssenkrupp, ArcelorMittal, Northvolt αλλά και Audi, Volkswagen και έπεται συνέχεια.
Μεταξύ 2008 και 2023, χάθηκαν 2,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στη βιομηχανία της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 1 εκατομμυρίου θέσεων εργασίας που χάθηκε από το 2019. Από το φθινόπωρο 2024 χιλιάδες ακόμη εταιρείες έχουν απειλήσει με κλείσιμο εργοστασίων, μειωμένη παραγωγή, μειωμένο ωράριο εργασίας. Δεδομένα που οδηγούν στην εκτίμηση για απώλεια έως και 4,3 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας.
Η IndustriAll Europe κάνει λόγο για κινήσεις απερίσκεπτης αυτο-δολιοφθοράς από την πλευρά της Ε.Ε. η οποία αυστηροποιεί τους δημοσιονομικούς της κανόνες, περικόπτοντας τις επενδυτικές δυνατότητες τη στιγμή που τις χρειάζεται περισσότερο από ποτέ .Επιμένει σε 5 επείγουσες ενέργειες για να αποφευχθεί η αποβιομηχάνιση. Σε αυτές περιλαμβάνονται η προστασία του εργατικού δυναμικού αλλά και της βιομηχανικής ικανότητας της Ευρώπης (μέσω του SURE 2.0). Περιλαμβάνονται επενδύσεις και χρηματοδοτήσεις πρωτοβουλιών κοινωνικής και «καθαρής» μετάβασης, επανεκτίμηση των δημοσιονομικών κανόνων, όχι σε σχέδια λιτότητας. Αξιοποίηση των δημοσίων συμβάσεων για την τόνωση της ζήτησης, γεφύρωση του επενδυτικού χάσματος με τα κονδύλια της Ε.Ε., διασφάλιση της βιομηχανικής ανθεκτικότητας στις παγκόσμιες αγορές καταπολεμώντας την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και το αθέμιτο εμπόριο για την προστασία των θέσεων εργασίας.
Αναφορικά με τις επενδυτικές απαιτήσεις η IndustriAll Europe υποστηρίζει την επένδυση στο δικαίωμα για κατάρτιση, την επένδυση για καλές βιομηχανικές θέσεις εργασίας στην Ευρώπη με κοινωνικούς όρους και δημόσιους πόρους και υποστήριξη, επενδύσεις σε δίκτυα και υποδομές, επένδυση σε συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμμετοχή των εργαζομένων, επένδυση σε ίσους όρους ανταγωνισμού με εγγυήσεις καλών βιομηχανικών θέσεων εργασίας στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού.
