Θερμή υποδοχή επεφύλαξε το Κίεβο στην ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ενισχύσουν την Ουκρανία με συστήματα αεράμυνας Patriot, την ώρα που ρωσικά πλήγματα με drones και πυραύλους πλήττουν καθημερινά ουκρανικές πόλεις.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζητούσε επίμονα περισσότερα Patriot τις τελευταίες εβδομάδες, με το Κρεμλίνο να εξαπολύει μαζικές επιθέσεις για να σπείρει τον τρόμο. Ωστόσο, όπως επισημαίνει το CNN, η ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου δεν συνοδεύτηκε από λεπτομέρειες: παραμένει άγνωστο πόσα συστήματα θα σταλούν, πότε θα φτάσουν και ποιοι ακριβώς θα τα παραχωρήσουν.
Τι είναι τα συστήματα Patriot
Τα Patriot (Phased Array Tracking Radar for Intercept on Target) είναι το βασικό σύστημα αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας του αμερικανικού στρατού. Τον περασμένο μήνα κατέρριψαν 13 από τους 14 ιρανικούς πυραύλους που εκτοξεύτηκαν κατά της βάσης Αλ Ουντέιντ στο Κατάρ.
Οι πιο πρόσφατες εκδόσεις μπορούν να αναχαιτίζουν βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς, πυραύλους cruise και drones σε ύψος έως 15 χιλιόμετρα και σε απόσταση 35 χιλιομέτρων.
Ένα σύστημα Patriot μπορεί να καλύψει περιοχή 100 έως 200 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ανάλογα με τον αριθμό των εκτοξευτών, το έδαφος και τις καιρικές συνθήκες — σαφώς ανεπαρκής κάλυψη για μια χώρα 603.000 τ.χλμ. όπως η Ουκρανία.
Γι’ αυτό το Κίεβο ζητά τουλάχιστον 10 επιπλέον συστοιχίες Patriot.
Δομή και κόστος
Κάθε συστοιχία αποτελείται από 6 έως 8 εκτοξευτές, με δυνατότητα μεταφοράς 16 πυραύλων ο καθένας, ένα ραντάρ, σταθμό ελέγχου και μονάδα παροχής ισχύος – όλα εγκατεστημένα σε φορτηγά και ρυμουλκούμενα. Σύμφωνα με αναφορές του αμερικανικού στρατού, απαιτούνται περίπου 90 άτομα για τη λειτουργία ενός συστήματος, αλλά μόνο 3 στρατιώτες είναι απαραίτητοι στον θάλαμο ελέγχου κατά την ώρα της μάχης.
Η τιμή τους είναι εξαιρετικά υψηλή. Σύμφωνα με το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS), ένα πλήρες σύστημα Patriot κοστίζει άνω του 1 δισ. δολαρίων. Κάθε αναχαιτιστής μπορεί να φτάσει τα 4 εκατ. δολάρια – κάτι που προκαλεί προβληματισμό όταν χρησιμοποιούνται για την κατάρριψη φθηνών ρωσικών drones αξίας 50.000 δολαρίων, τα οποία η Ρωσία στέλνει κατά εκατοντάδες.
Πού θα βρεθούν τα νέα Patriot
Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι τα Patriot μπορεί να φτάσουν ταχύτερα στην Ουκρανία αν μεταφερθούν από ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ, με τις ΗΠΑ να τις αναπληρώνουν στη συνέχεια. Ο Τραμπ δήλωσε πως μέρος ή το σύνολο των 17 συστημάτων που έχουν παραγγελθεί από άλλες χώρες μπορεί να σταλεί στην Ουκρανία «πολύ γρήγορα».
Σύμφωνα με την έκθεση “Military Balance 2025” του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, Patriot διαθέτουν η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Ισπανία.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε δήλωσε ότι εν δυνάμει προμηθευτές των Patriot μπορεί να είναι η Γερμανία, η Φινλανδία, η Δανία, η Σουηδία και η Νορβηγία, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ο Αμερικανός αντιστράτηγος Τζέιμς Μίνγκους προειδοποίησε πρόσφατα ότι τα αποθέματα των ΗΠΑ είναι «ιδιαίτερα πιεσμένα». Ανέφερε ότι η μονάδα που επιχειρεί στο Κατάρ βρίσκεται σε ανάπτυξη για περισσότερες από 500 ημέρες.
Τι διαθέτει ήδη η Ουκρανία
Σύμφωνα με την οργάνωση Action on Armed Violence με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ουκρανία έχει λάβει μέχρι σήμερα έξι πλήρως επιχειρησιακές συστοιχίες Patriot: δύο από τις ΗΠΑ, δύο από τη Γερμανία, μία από τη Ρουμανία και μία από κοινού από τη Γερμανία και την Ολλανδία.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι τα Patriot δεν μπορούν από μόνα τους να ανατρέψουν τη ρωσική εισβολή. Ο απόστρατος στρατηγός και πρώην ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ, Γουέσλεϊ Κλαρκ, δήλωσε στο CNN ότι απαιτείται πολύ ευρύτερη ενίσχυση του Κιέβου:
«Αν θέλεις να σταματήσεις πραγματικά αυτή την κατάσταση, πρέπει να χτυπήσεις τη Ρωσία βαθιά, όχι μόνο τα βέλη, αλλά τον τοξότη», είπε χαρακτηριστικά.
