Καθώς το 2024 σιγά σιγά μας αποχαιρετά, ο βασικός δείκτης ναυλαγοράς των πλοίων χύδην ξηρού φορτίου Baltic Dry Index (BDI) παρουσιάζει φέτος μια εικόνα που χαρακτηρίζεται από υποτονικές επιδόσεις σε σχέση με τα ισχυρά επίπεδα του 2023.
Όπως αναφέρεται στον ιστότοπο του Trading Economics, o BDI, που μετρά τις ναυτιλιακές τιμές του χύδην ξηρού φορτίου, έχει σημειώσει ετήσια πτώση 52,5%, σηματοδοτώντας τη χειρότερη χρονιά από το 2014, λόγω των αδύναμων ναύλων σε όλες τις κατηγορίες πλοίων.
Η εξασθένηση του βασικού δείκτη υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ναυτιλιακή βιομηχανία, επηρεαζόμενη από παράγοντες όπως η παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση, οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι μεταβολές στη ζήτηση πρώτων υλών.
Ενώ το 2024 ήταν υποτονικό, εξακολουθούν να υπάρχουν ευκαιρίες για ανάκαμψη και ανάπτυξη το 2025, εάν η ζήτηση αυξηθεί ιδιαίτερα από μεγάλες περιοχές, όπως η Κίνα και Νότια Αμερική.
Όπως αναφέρουν στη «Ν» πηγές της ναυλομεσιτικής αγοράς, οι βασικοί κίνδυνοι απορρέουν από τις συνεχιζόμενες εμπορικές εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, τον παρατεταμένο πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας και την κλιμακούμενη αστάθεια στη Μέση Ανατολή.
Η κρίσιμη ναυτιλιακή οδός της Ερυθράς Θάλασσας, λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στη Μέση Ανατολή έχει δει σημαντικές διαταραχές, επηρεάζοντας την απασχόληση των πλοίων και τα εμπορικά πρότυπα.
Αυτές οι προκλήσεις έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο λειτουργικό κόστος, αναδρομολόγηση των ταξιδιών και αύξηση των ασφαλίστρων, δημιουργώντας αλυσιδωτές επιπτώσεις σε ολόκληρο τον κλάδο της ναυτιλίας, επηρεάζοντας σημαντικά σε παγκόσμιο επίπεδο την προσφορά και ζήτηση στην αγορά.
Ωστόσο, η εξέλιξη των τομέων ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοιων δεν υπαγορεύεται αποκλειστικά από τη γεωπολιτική αστάθεια. Ένας κρίσιμος παράγοντας που επηρεάζει τις επιδόσεις των ναύλων είναι η επίμονη υπερπροσφορά πλοίων. Ο ρυθμός διάλυσης παλαιότερης χωρητικότητας έχει επιβραδυνθεί σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια, επιδεινώνοντας το πρόβλημα της υπερπροσφοράς, καθώς οι παραγγελίες νέων πλοίων που ενσωματώνουν πιο πράσινες τεχνολογίες παραμένουν στον ορίζοντα και η εισαγωγή τους εγκυμονεί κινδύνους.
Ο δείκτης Baltic Dry Index υποχώρησε κάτω από τις 1.000 μονάδες, καθώς η πτώση των κερδών των capesizes τράβηξε τον δείκτη της spot αγοράς προς τα κάτω.
Ο BDI, βαρόμετρο της ισχύος της spot αγοράς στον τομέα του χύδην ξηρού φορτίου, την παραμονή των Χριστουγέννων έφτασε τις 997 μονάδες. Ωστόσο, σημείωσε ετήσια πτώση 52,5%, σηματοδοτώντας τη χειρότερη χρονιά από το 2014, λόγω των αδύναμων ναύλων σε όλες τις κατηγορίες πλοίων. Ο δείκτης capesize, που παρακολουθεί τα μεγάλα πλοία που μεταφέρουν φορτία όπως σιδηρομετάλλευμα και άνθρακα, αυξήθηκε κατά 15 μονάδες στις 1.147 μονάδες, αλλά συνολικά φέτος σημείωσε πτώση 66,7%. Ο δείκτης panamax, για τα μεσαίου μεγέθους πλοία που μεταφέρουν άνθρακα ή σιτηρά, πρόσθεσε 8 μονάδες, στις 988, σημειώνοντας πτώση 48,7% σε ετήσια βάση. Τα μικρότερα πλοία supramax είδαν τον δείκτη τους να μειώνεται κατά 9 μονάδες, στις 923, με πτώση 32% σε ετήσια βάση και στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2023.
Βαρόμετρο η Κίνα
Ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, οι επιδόσεις της Κίνας παραμένουν κομβικές, με τη μειωμένη βιομηχανική της παραγωγή και την πτώση στις εισαγωγές να ρίχνουν μακρά σκιά πάνω από την αγορά εμπορευματικών μεταφορών.
Ο μεγαλύτερος καταναλωτής σιδηρομεταλλεύματος στον κόσμο συνεχίζει να παλεύει με μια υποτονική οικονομία, ιδίως στον κρίσιμο τομέα των ακινήτων της. Αυτό είχε σημαντικό αντίκτυπο στη ζήτηση σιδηρομεταλλεύματος, οδηγώντας τις τιμές σε πτώση άνω του 20% από την αρχή του έτους.
«Το σιδηρομετάλλευμα είναι από τα πιο ευάλωτα στους κινδύνους επιβράδυνσης της Κίνας, καθώς η αγορά ακινήτων της χώρας αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης χάλυβα», δήλωσε η Ewa Manthey, στρατηγικός αναλυτής εμπορευμάτων στον όμιλο τραπεζικών και χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών ING.
Ο τομέας των ακινήτων της Κίνας, ένας σημαντικός μοχλός της ζήτησης χάλυβα, βρίσκεται σε αναταραχή. Παρά μια σειρά μέτρων τόνωσης, συμπεριλαμβανομένων των μειώσεων των επιτοκίων και της στοχευμένης στήριξης, ο τομέας δεν έχει καταφέρει να ανακτήσει τη δυναμική του. Οι νέες κατοικίες, βασικός δείκτης της μελλοντικής ζήτησης χάλυβα, έχουν μειωθεί κατά πάνω από 20% έως σήμερα.
Οι εξαγωγές χάλυβα της Κίνας έχουν φθάσει στο υψηλότερο επίπεδο από το 2016, με τον όγκο να έχει αυξηθεί περισσότερο από 20% μέχρι στιγμής φέτος.
Οι πρόσφατες πολιτικές τόνωσης της Κίνας έχουν επικεντρωθεί στην εκκαθάριση των αποθεμάτων ακινήτων και όχι στην ενίσχυση των νέων οικοδομών, και αυτό θα περιορίσει τον αντίκτυπο στη ζήτηση χάλυβα», δήλωσε η Manthey.
Προκλήσεις
Κοιτάζοντας μπροστά, η επόμενη πενταετία θα είναι κρίσιμη για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, καθώς θα αντιμετωπίζει αυτές τις αλληλεπικαλυπτόμενες προκλήσεις. Οι πλοιοκτήτες θα πρέπει να υιοθετήσουν στρατηγικά μέτρα για να αντιμετωπίσουν την υπερπροσφορά πλοίων, να εξισορροπήσουν την ανανέωση του στόλου με την αύξηση της ζήτησης και να προσαρμοστούν στο ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον. Οι αλλαγές πολιτικής, η τεχνολογική καινοτομία και οι συνεργατικές προσπάθειες του κλάδου για την απαλλαγή από τον άνθρακα θα διαδραματίσουν επίσης καθοριστικό ρόλο.
