Θέμα ημερών θεωρείται πλέον η οριστική μετάβαση της Εγνατίας Οδού σε καθεστώς σύμβασης παραχώρησης, μετά και την κύρωση της σχετικής συμφωνίας δημοσίου – αναδόχου χθες από τη Βουλή.
Στόχος της κυβέρνησης είναι το οικονομικό κλείσιμο, η καταβολή δηλαδή του εφάπαξ τιμήματος από την κοινοπραξία ΓΕΚ Τέρνα – Egis, να ολοκληρωθεί πριν αλλάξει το οικονομικό έτος.
Το Δημόσιο αναμένεται να εισπράξει περίπου 1,269 δισ. ευρώ για την παραχώρηση του αυτοκινητοδρόμου (ποσό που υπολογίζεται με βάση τα δεδομένα της 8ης Δεκεμβρίου και ενδέχεται να διαμορφωθεί ελαφρώς διαφορετικό).
Το τίμημα αυτό είναι χαμηλότερο της βελτιωμένης προσφοράς των 1,496 δισ. ευρώ που είχε καταθέσει η κοινοπραξία τον Αύγουστο του 2021, καθώς στο μεσοδιάστημα μεταβλήθηκε το χρηματοοικονομικό κόστος, πρακτική σύμφωνη με όλες τις συμβάσεις παραχώρησης, όπου το οριστικό οικονομικό κλείσιμο γίνεται τη στιγμή μεταβίβασης του περιουσιακού στοιχείου στον ανάδοχο.
Η τετραετής και πλέον καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της διαδικασίας οφείλεται κυρίως στην αδυναμία του Δημοσίου να εκπληρώσει κρίσιμες αιρέσεις της σύμβασης. Μάλιστα, η σημαντικότερη εξ αυτών, η πιστοποίηση των σηράγγων του αυτοκινητοδρόμου, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Με τη νέα συμφωνία, οι εργασίες πιστοποίησης ανατίθενται στον παραχωρησιούχο, και το Δημόσιο δεσμεύει 180 εκατ. ευρώ σε ειδικό λογαριασμό, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως αποζημίωση για το κόστος των παρεμβάσεων στις σήραγγες.
Επιπλέον του ανωτέρω εφάπαξ τιμήματος, το Δημόσιο θα λαμβάνει ετησίως το 7,5% επί των ακαθάριστων εσόδων (διοδίων, ΣΕΑ κτλ.) του αυτοκινητοδρόμου, για τα 35 χρόνια που θα διαρκέσει η σύμβαση, ενώ η ανάδοχος κοινοπραξία υποχρεούται να εκτελέσει εργασίες βελτίωσης της Εγνατίας Οδού αξίας 420 εκατ. ευρώ εντός των επομένων πέντε ετών.
Οι εργασίες αυτές θα ξεκινήσουν άμεσα με την εφαρμογή μέτρων ασφαλείας στον αυτοκινητόδρομο.
Σύμφωνα με τη συμφωνία που κυρώθηκε από τη Βουλή, προβλέπεται ακόμη δαπάνη του κρατικού προϋπολογισμού, ύψους 60 εκατ. ευρώ, από την καταβολή της Χρηματοδοτικής Συμβολής του Δημοσίου, για την υλοποίηση του έργου της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού και των τριών κάθετων αξόνων. Επίσης το δημόσιο δεν αποκλείεται να κληθεί να καταβάλλει αποζημιώσεις για γεγονότα καθυστέρησης υπαιτιότητας δικής του.
Ο αυτοκινητόδρομος Εγνατία Οδός, ο οποίος αποτελεί τμήμα του διευρωπαϊκού κεντρικού οδικού δικτύου (Trans – European – core road network) μήκους 658 χιλιομέτρων, εκτείνεται από την Ηγουμενίτσα στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας (βορειοδυτική ακτή της Ελλάδας) μέχρι τους Κήπους στην Περιφερειακή Ενότητα του Έβρου (στον συνοριακό σταθμό με την Τουρκία).
Στην παραχώρηση περιλαμβάνονται ακόμη, οι τρεις κάθετοι οδικοί άξονες, που συνδέουν την Εγνατία Οδό με τις γειτονικές χώρες (Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία και Βουλγαρία): Σιάτιστα – Ιεροπηγή / Κρυσταλλοπηγή, μήκους 69,3 χιλ., Θεσσαλονίκη – Σέρρες – Προμαχώνας 95,5 χιλ. και Χαλάστρα – Εύζωνοι, 60 χιλ.
